Frig Vadisi Part V - Afyonkarahisar Şehir Turu (04.06.2021)

Gezimizin ikinci gününü şehir merkezine ayırdık.

Rotamızı Arkeoloji müzesinden başlattık ancak pandemi nedeniyle kapalıydı (Zafer Müzesinin de restorasyon nedeni ile 2-3 yıldır kapalı olduğunu öğrendik).

Devamında şehir merkezine girerek aracımızı belediye kapalı otoparkına bıraktık ve yürüyüşe başladık. Sırasıyla uğradığımız noktalar:

- Kültür ve Sanat Evi: "Tarihi binada yöresel ve kültürel miras tanıtılmakta. Gelin odası, keçe ve lokum yapım odaları ile eski mutfak canlandırma odaları ve günlük yaşama dair mekanların bir arada olduğu binada kültürel değerlerimize ait objeler silikon heykellerle canlandırılıyor."

- Mevlevi (Türbe) Camii: "İçinde türbe, semahane ve mescid, şerbethane, bacılar mahfili ve son cemaat yeri gibi bölümler var. Ayrıca derviş hücreleri, matbah-ı şerif, selamlık dairesi, mezarlık ve harem daireleri de bulunmakta ise de bugün selamlık, mezarlık ve harem daireleri mevcut değildir."

- Mevlevi Konağı (kapalıydı): "Mevlevi kültürünün tanıtıldığı, Ebru, hat, keçecilik, Osmanlıca ve çeşitli musiki enstrüman kurslarının da düzenlendiği bir Müze Konak."

- Kuyulu Camii (kapalıydı): "Minare temeli kuyu üzerine oturduğundan bu adla anılıyor."

- Millet Hamamı (kültür ve semt evi): Ermeni ustalar tarafından yapıldığı, bu yüzden "Gavur Hamamı" olarak adlandırıldığı, daha sonra "Millet Hamamı" olarak anıldığı kaydedilmektedir. 2003-2005 yılları arasında restore edilmiş, kadın ve çocukların her alanda eğitimlerini gerçekleştirmek üzere 2005 yılında "Afyonkarahisar Kültür ve Semt Evi" olarak hizmete açılmıştır."

- Yukarı Pazar Camii: "İki kitabesi bulunur. 4 satırlık sülüs yazı olanı Selçuklu devrine ait yapılış kitabesidir. Alttaki üç satırlık sülüs yazı ise tamir kitabesi olup Osmanlı devrine aittir. Kitabelerden Karaman oğlu Yusuf tarafından 1264 yılında yaptırıldığı, Osmanlı döneminde 1465 yılında onarım gördüğü öğrenilmektedir."

- Ulu Camii: "Anadolu Selçukluları Devri'nde, 1272-1277 yılları arasında yaptırılmıştır. Daha önce toprak damlı iken, günümüzde bakır kaplı çatı ile örtülmüş çatı beş sırada sekizerden kırk ahşap sütun üzerine oturtulmuştur. Ahşap sütunlar üzerine konan ahşap sütun başlıkları sarkıt ve baklava dilimlidir."

- Afyonkarahisar Kalesi: "Kalenin zirvesinde MÖ.1200-700 tarihleri arasında Anadolu’da yaşamış olan Frigler Dönemi'ne ait kültür izlerine rastlanmakta olup, Ana Tanrıça Kybele’ye adanmış birçok tapınma yeri ile 4 adet büyük sarnıç (su çukuru) bulunmaktadır. Surları, Selçuklu Sultanı Alâaddin Keykubat zamanında onarılmış, ayrıca kaleye küçük bir mescit ile yanına saray yaptırılmıştır. 1573’te Osmanlı Sultanı II. Selim’in emriyle burçları, sarnıçları ve kulesi tekrar onarılmıştır."

- Afyon Bedesten Çarşısı: "1914 yılında, Hacı Bekir Tiryaki tarafından Fransız mimara ve Ermeni bir ustaya yaptırılmıştır. Bağlantı demirleri raylardan, camları İngiltere’den getirilmiştir. Çarşı yanyana dizilmiş 71 dükkandan oluşmaktadır. Genelde tuhafiyecilik üzerine çalışan bu dükkanlarda yün ip, dantel ipi, yazma, tülbent, kumaş ve her türlü dikiş-nakış malzemesi bulunmaktadır. Ayrıca, düğünlerde kullanılan yöresel kıyafetler, kına torbaları ve örtüler de görülebilir."

- Türk İslam Sanatları Galerisi: "İçerisinde Hattat Ahmet Şemsettin Karahisari ’ye Kanuni Sultan Süleyman tarafından yazdırtılan aslı Topkapı Sarayında yer alan Mushaf-ı Şerifin bir örneği ile birlikte Karahisari ‘ye ait birbirinden değerli hattatlar tarafından hazırlanan birçok eser örnekleri sergilenmektedir."

- Taşhan: "2017 yılında yenileme çalışmaları biten handa yöresel ürünlerin ve el sanatlarının satışı yapılmaktadır. Keçe ve tespih ustalarının, ebru ve ney sanatçılarının atölyeleri ve satış yerleri, Kök Boyalı Bayat Türkmen Kilimlerinin, Afyon’a özgü diğer el sanatlarının, yöresel hamur işlerinin ve patatesli ev ekmeğinin satış noktaları da yer alır. Alışveriş yaparken kısa bir mola verip, avlusundaki kafeteryada, yöreye özgü ev yapımı katmer, bükme veya ağzıaçık ile çayınızı yudumlayabilirsiniz."

- Otpazarı Camii: "1590’da Felezede Süleyman Çavuş tarafından yaptırılmış, yıkılan minaresi 1958’de yenilenmiştir. Kesme taş ve kare planlı tek kubbelidir. Kuzeyde camla kaplı olan son cemaat yeri sonradan eklenmiş olup, üç sivri kemer üzerine üç kubbe ile örtülmüştür. Minaresi tek şerefelidir. Mihrabı sonradan yapılmış ve beyaz mermerle kaplıdır."

- İmaret (Gedik Ahmet Paşa) Camii: "Hamam ve medrese ile beraber bir külliye oluşturur. Fatih Sultan Mehmet’in vezirlerinden Gedik Ahmet Paşa tarafından Anadolu Beylerbeyliği döneminde (M. 1472) Mimar Ayaz Ağa’ya yaptırılmıştır. Orta kısımdan kemerle bölünmüş, art arda iki büyük kubbe ile örtülüdür."

- Gedik Ahmet Paşa Medresesi (Taş Medrese): XX. yüzyılın başlarına kadar medrese olarak kullanılan bina, Cumhuriyet’in ilk yıllarında onarılarak önce (1931) Müze Deposu, 1933 yılından 1971 yılına kadar Müze Müdürlüğü olarak hizmet vermiş, yapılan tamir ve restorasyon sonunda, 1995-1997 yıllarında Türk İslam Eserleri Müzesi olarak kullanılmıştır. Medrese Günümüzde Afyonkarahisar Belediyesi tarafından işletilmektedir. Atölyelerinde yöresel el sanatları üretilmekte ve satışı yapılmaktadır.